Büyük Kardeşlere Yaşından Büyük Sorumluluklar Vermeyin

       Büyük kardeş, küçük kardeş ilişkileri aileler içerisindeki en hassas konulardan birisidir. Büyük kardeşler küçüklerine örnek olurlar, yol gösterirler ve bir nevi hayata hazırlarlar. Anne ve babalar ise bu durumda bazen sınırları zorlayabilir ve çocukların omuzlarına olması gerekenden fazla yük yükleyebilirler. Bu konuda denge mutlaka kurulmalı ve abi ve ablaların da bir çocuk oldukları akıllardan çıkarılmamalıdır.

       Uzmanlar abi ve ablalara yaşlarından büyük sorumluluklar verip onların bunaltılmasının çocuklarda bir çok sıkıntıya neden olabileceğine vurgu yapaktadırlar. Küçük çocukların yetişmesinde, karakterinin oturmasında aile içerisindeki en etkili kişi abi veya ablalarıdır, çocuklar yaşları kendilerine en yapın oldukları için abi ve ablalarını kendilerine örnek alırlar ve onlar gibi davranmaya çalışırlar.

       Kardeşler arasındaki ilişki küçük kardeş doğmadan önce başlamalıdır. Anne ve babalar abi veya ablaları kardeşlerinin doğumuna mutlaka hazırlamalıdır. Bilinçli anne ve babalar bu konuda uzmanların da söylediklerini dikkate alarak doğum öncesinde büyük kardeşlere yeni hayatlarını anlatırlar ve bu durumu daha kolay indirmesini sağlarlar. Kıskançlık çocuklar arasında mutlaka olacaktır, özellikle anne ve babasının sevgisini paylaşmak istemeyecek olan abi ve ablalara karşı çok hassas davranılmalı ve olabileceklere karşı önceden bilgi verilmelidir, yapacaklarınızın ve davranışlarınızın nedenlerini önceden onlara mutlaka anlatmalısınız. Bunun en etkili yolu ise doğum öncesi hazırlıklarında çocuklara görev vermek ve onların da düşüncelerini dikkate almak olacaktır. Alınacak kıyafetlerin seçiminde, yatak, oda ve hatta isim seçiminde onların fikirlerini almak abi ve ablalara kardeşlerini kabullenme konusunda yardımcı olacaktır, üzerinde emeği olduğunu düşünen abi ve ablalar ise kardeşlerini aynı sizler gibi benimseyecektir.

       Doğum sonrasında ise abi ve ablalara basit sorumluluklar vererek kardeşlerine sahip çıkmaları ve onları sevmelerini sağlayabilirsiniz. Banyodan sonra giyeceklerini hazırlatmak, mamasını hazırlarken yardım istemek bu basit sorumluklara iyi birer örnek olabilir. Büyük kardeşler kardeşlerinin kendilerine ihtiyaçları olduğunu hissettiğinde onlara daha fazla sahip çıkacaktır, bu durum anne ve babalarının kendisinden daha fazla kardeşleri ile ilgilenmesinin nedeni olarak da kardeşlerinin onlara ihtiyacı olduğundan dolayı olduğunu düşünmesini de sağlayacaktır.

       Yaşları ilerledikçe büyük kardeşin görev ve sorumlulukları de büyüyecek, ilk başlarda çok çok basit olan bu görevler ilerleyen zamanlarda onun ödevlerine yardımcı olma, evde ona göz kulak olma gibi ciddi görevlere dönüşecektir. İşte bu değişim sırasında anne ve babaların abi veya ablalara olması gerekenden fazla sorumluluk vermesi abi ve ablalarda olumsuz sonuçlar doğurabilmektedir. Anne ve babalar büyük kardeşlerin de bir çocuk olduklarını akıllarından çıkarmamalı ve bir çocuğa fazla sorumluluk vererek onu sorumlulukları içerisinde boğulma durumunda bırakmamalıdır. Bu durum büyük kardeş sorumluluğu yerine getiremediği zaman küçük kardeşlerin de olumsuz etkilenmesine neden olacaktır.

       Anne ve babalar şunu akıllarından çıkarmamalıdır, çocukların büyüğü de küçüğü de çocuktur ve çocuklar yer geldiğinde hata yapabilir. İki çocuk kesinlikle yaşlarından dolayı ayrılmamalıdır ve verilen tepkiler eşit olmalıdır. “Sen büyüksün” şeklindeki yaklaşımlar hem abi ve ablaları psikolojik olarak olumsuz etkileyecek hem de kardeşler arasındaki bağa zarar verecektir. Anne ve babalar ne olursa olsun kardeşlerin birbirlerini kıskanmalarını engellemelidir, kıskançlık beraberinde şiddet ve nefreti getirecektir.

       Abi veya ablalara küçük kardeşleri ile ilgili verilen sorumlulukların sınırlarını ve sayısı konusunda dikkatli davranılması gerekmektedir. Bu sorumlulukların fazlalığı büyük kardeşi sıkacaktır ve kardeşine karşı cephe almasına neden olacaktır. Aslında verilen bu sorumluluklar sadece kardeşler arasındaki bağı kuvvetlendirmek adına olmalıdır, bu bağ zarar görüyor ise amacının dışına çıkıyor demektir.

       Kardeşlik ilişkileri sosyalleşmenin en temel ilişkisidir, çocukları arkadaşlık ilişkilerine de hazırlar aynı zamanda. Abi ve ablaların ilgi, bağlılık, sevgi, bireysellik gibi doğal ihtiyaçları karşılanmadan yaşına uygun olmayan sorumluluklar verilmesi, büyük kardeşte aşırı strese bağlı kaygı bozuklukları görülmesine yol açmaktadır. Anne ve babalar çocuklarında bu kaygı bozukluklarını gözlemlemeli ve mutlaka müdahale etmelidir. Aşırı sinirlilik, uyku bozuklukları, yeme bozuklukları, içe çekilme, duyarsızlık, bedensel yakınmalar (kalp çarpıntısı, ağız kuruluğu, karın ağrısı vb.), aşırı hareketlilik, dikkat ve öğrenme bozuklukları gibi davranış ve gelişim bozuklukları çocuklardaki aşırı kargının belirtileri olabilir ve mutlaka dikkat edilmesi gerekmektedir.

       Anne ve babaların birbirlerine karşı olan ilişki durumları çocukların da ilişkilerine yansımaktadır. Sağlıklı ailelerde sağlıklı çocuklar yetişir. Sağlıklı bir aileye sevgi, değer verme, anlayış ve yardımlaşmaya bağlı huzurlu, sakin bir hava hakim olur. Kardeşler sadece anne ve babalarının yanında değil, onların olmadığı zamanlarda da birbirleri ile iyi geçinirler. Fakat bu kardeşler arasında hiçbir kavga, itişme olmayacak anlamına gelmez. Aynı ortamda yaşayan tüm bireylerde yaşları fark etmeksizin bu tür küçük çaplı anlaşmazlıklar olacaktır ve bu hayatın doğal bir parçasıdır.